ในการพัฒนาเครื่องยนต์ดีเซลใหม่ๆ ในปัจจุบัน บริษัทรถยนต์พยายามอย่างหนักในการทำให้รถวิ่งดีมีประสิทธิภาพ ประหยัด และรักษาสิ่งแวดล้อมพร้อมกัน การพัฒนาระบบบำบัดไอเสียหนึ่งในสิ่งที่คอดีเซลต้องจ่ายเพิ่มในยุคนี้ หากหลายคนกลับละเลยเรื่องนี้อย่างน่าเสียดาย
ในช่วงหลายปีทีผ่านมาประโยค “อุดอีจีอาร์” กลายเป็นหนึ่งในคำที่มีการค้นบนโลกอินเตอร์เน็ต จนกระทั่งมีของแต่งออกมาขายเป็นล่ำเป็นสันสร้างรายได้เป็นกอบเป็นกำกับคนบางกลุ้ม โดยไม่ยี่หร่ะต่อสิงแวดล้อม และไม่ใครเข้าไปดูแลในเรื่องนี้
เทคนิคอุด EGR เป็นเทคนิคในการปรับแต่งเครื่องยนต์ โดยหยุดการทำงานของระบบหมุนวนไอเสีย หรือ Exhaust Gas Recirculation ซึ่งจะนำไอเสียกลับมาเผาไหม้อีกครั้งในร้อยละ 50 หรือน้อยกว่านั้น ของ ปริมาณไอเสียที่เกิดขึ้นจากกระบวนการเผาไหม้ปกติ ตามแต่การโปรแกรมของวิศวกรและช่วงจังหวะเวลาของการทำงานเครื่องยนต์ที่เหมาะสม
การหมุนวนไอเสียกลับมาเผาไหม้ ทำให้คราบเขม่าที่เกิดขึ้นในกระบวนการเผาไหม้สะอาดขึ้นก่อนปล่อยสู่ภายนอก แต่สำหรับคนเล่นรถ-แต่งรถจำนวนไม่น้อย ตลอดจนช่างผู้ชำนาญการจำนวนมาก มองว่า การหมุนวนไอเสียไม่ต่างจากการเอาขี้มากิน ทำให้เครื่องยนต์ด้อยประสิทธิภาพลงในการทำงาน เมื่อเทียบกับการดูดอากาศดีเข้ามาเผาไหม้ 100% ตลอดจนยังทำให้เครื่องยนสึกหรอมากกว่าปกติในระยะยาว ทำให้คนส่วนใหญ่เชื่อและยอมทำตาม
คนจำนวนไม่น้อยเมื่อซื้อรถยนต์เครื่องดีเซลมาจะทำการปิดระบบนี้ไม่ให้หมุนวนไอเสียกลับ แม้ว่าจะไม่สามารถทำได้ในเชิงเทคนิค เนื่องจากระบบจะทำการควบคุมโดยอุปกรณ์วาล์อิเล็กทรอนิกส์ของรถ หากก็มีวิธีสามารถลักไก่ได้ ด้วยการสร้างแผ่นปิดบัง หรือบางทีเรียกว่า “แผ่นอุด EGR” หาซื้อได้ในราคาไม่กี่บาท มาทำการปิดท่อทางเดินอากาศที่ไหลเวียนกลับไปยังท่อร่วมไอดี
ในทางหนึ่งผู้ที่อุด EGR กล่าวว่า การอุดปิดระบบทำให้รถมีการตอบสนองดีขึ้นเล็กน้อย ตลอดจนบ้างกล่าวว่าช่วยลดสภาพควันดำที่เกิดขึ้นในบางจังหวะ โดยเฉพาะเวลาเร่งเครื่องในรอบสูง
หากก็แค่เพียงความรู้สึกจากคนที่เคยอุด ซึ่งในบางครั้งอาจเป็นคำชวนเชื่อทางการตลาด มอมเมาทำให้คนไทยจำนวนไม่น้อยหวั่นวิตกต่อรถคันเก่งที่มีระบบใหม่แปลกประหลาดเข้ามา เมื่อประกอบความต้องการให้เครื่องยนต์ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ ระบบ EGR จึงถูกละเลยโดยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ และทำให้มาตรฐานไอเสียในระดับยูโร 4 ที่มีในรถรุ่นใหม่ๆ เหลือเพียงยูโร 3 หรืออาจน้อยกว่านั้นในความเป็นจริง และเป็นต้นตอของฝุ่นละอองที่เกิดขึ้นในเวลานี้ด้วย
ความเข้าใจคลาดเคลื่อน ทำให้วัฒนธรรมอุด EGR ของคนไทยเพื่องฟูเป็นล่ำเป็นสันประกอบกับความสามารถของเครื่องยนต์ดีเซลในระยะหลังสามารถรีดประสิทธิภาพมากขึ้น ยิ่งทำให้การอุดระบบหมุนวนไอเสียเป็นสิ่งแรกที่ต้องทำเลยก็ว่าได้
ข้อเท็จจริงทางด้านวิศวกรรมชี้ว่า การอุด EGR เป็นความเข้าใจผิดอย่างหนึ่งของผู้ใช้ และทำให้ไอเสียด้อยประสิทธิภาพลง (ปล่อยฝุ่นละอองเยอะขึ้น) รวมถึงยังทำให้เครื่องยนต์ดีเซลสมัยใหม่ทำงานไม่เต็มประสิทธิภาพตามที่วิศวกรออกแบบอีกด้วย
รายงานเรื่อง Cool EGR for GTDi Co2 Reduction Benefit and Challenge ในปี 2011ระบุว่า การใช้ระบบหมุนวนไอเสียในเครื่องยนต์เบนซินรุ่นใหม่ที่มีขนาดเล็กลง ไม่ได้มีส่วนช่วยในการทำลาย Nox อีกต่อไป แต่เพื่อช่วยให้เครื่องยนต์มีประสิทธิภาพมากขึ้น ให้ประสิทธิภาพในการเผาไหม้ดีขึ้น ลดการสูญเสียกำลังช่วงจังหวะดูดและปล่อยน้ำมันน้อยลงทำให้ประหยัดขึ้นในระดับหนึ่ง ส่วนทางด้านเครื่องยนต์ดีเซลการติดตั้ง EGR ไม่ใช่เพียงแค่การทำลายฝุ่นเท่านั้น แต่ยังลดการก่อเกิดไนโตรเจนออกไซด์หรือ Nox พิษร้ายสำคัญ และให้ผลในลักษณะเดียวกัน
การอุด หรือถอด EGR ส่งผลโดยตรงทางด้านการบำบัดไอเสียของเครื่องยนต์ดีเซล ก่อนปล่อยออกสู่ภายนอก วิศวกรได้อาศัยไอเสียควันดำ ซึ่งมีสารประกอบคาร์บอนให้เป็นประโยชน์ในเชิงวิศวกรรมหลายอย่าง
ประการแรกไอเสียจากเครื่องยนต์ดีเซลมีความร้อนสูงมาก เมื่อผ่านเข้าสู่การหมุนวนจะมีการลดอุณหภูมิไอเสียลงเล็กน้อย แต่ยังร้อนในระดับหนึ่ง การหมุนวนไอเสียจะนำไอเสียที่มีความร้อนกลับสู่ห้องเผาไหม้ส่วนหนึ่ง ผนวกกับอีกส่วนหนึ่งเป็นอากาศดีจากภายนอก
อุณหภูมิสูงระดับหนึ่งของไอเสียทำให้ลดการสูญเสียกำลังในจังหวะดูด รวมถึงขั้นตอนการบีบอัดอากาศจะทำได้รวดเร็วขึ้นเสียเวลาน้อยลงในช่วงเสี้ยววินาที เนื่องจากอากาศมีอุณหภูมิของตัวเองในระดับหนึ่งอยู่แล้ว ดังนั้นประโยชน์ข้อแรกคือ ช่วยให้อุณหภูมิในห้องเผาไหม้ไม่เย็นเกินไป ในแต่ละรอบเครื่อง
ประการต่อมา ที่คอดีเซลหลายคนลืมนึกถึง คือควันดำดีเซลที่เป็นเขม่าคาร์บอนจะมีการเหาะตัวได้ตามชิ้นส่วนต่างๆ ในระยะยะยาว เรื่องนี้ถูกนำมาพูดถึงทางด้านแย่ของ EGR ว่า ระบบจะทำให้ท่อร่วมไอดีสกปรก รวมถึงชุดวาล์วต่างๆ ในห้องเผาไหม้ด้วย
แต่อย่างที่เราบอกไปว่า EGR ทำงานรวมกับอากาศดี ที่เข้ามาด้วยแรงอัดเทอร์โบ สัดส่วนการเปิดวาล์ว EGR จะมากน้อยขึ้นอยู่กับอัตราคันเร่งที่เราใช้ EGR ไม่ได้เปิดอย่างเดียวอย่างที่หลายคนเข้าใจ แต่มาในรูปแบบอัตราแปรผันการผสมกับอากาศดี แล้วจึงไปเผาไหม้
ถามว่ามีความสกปรกในท่อร่วมไอดีจริงหรือไม่ คำตอบคือ จริง แต่จะสกปรกมาก จนเริ่มทำให้ด้อยประสิทิธิภาพเมื่อรถผ่านระยะเกิน 1 แสนกิโลเมตรไปแล้วหรืออาจนานกว่านั้น ขึ้นอยู่กับผู้ใช้ และสามารถถอดออกมาล้างทำความสะอาดได้ง่ายกว่า
เมื่อเทียบกับการที่คุณอุด EGR และเขม่าควันดำก่อตัวในห้องเผาไหม้ อัตราการสะสมของเขม่าคารบอนจะอยุ่ที่ชุดวาล์วเสียมาก แถมยากแก่การทำความสะอาดต้องรื้ออกมาทำความสะอาดชุดใหญ่ เมื่อเทียบกับถอดท่อร่วมไอดีมาล้างทุก 1 แสนกิโลเมตร เสีย 2,000-3,000 บาทเท่านั้น
ท้ายสุดการอุด EGR เป็นการสร้าง Back Pressure ด้วยในทางหนึ่งเมื่อคุณปิดชุดวาล์วไอเสียที่เคยหมุนวนไปได้จะต้องย้อนกลับออกท่อไอเสีย คิดให้เหมือนคุณกำลังหนีตายจากโรงหนังไฟไหม้ คุณวิ่งมาทางหนึ่งปรากฏทางปิด ต้องย้อนไปทางเดิม หากคุณไม่ได้มาคนเดียวก็เหมือนกับไอเสีย ดังนั้นแรงดันและความร้อนของท่อไอเสียจะสูงขึ้นแน่นอน
นอกจากนี้ในช่วงสตาร์ทเย็นในตอนเช้าเครื่องยนต์จะใช้เวลาอุ่นเครื่องนานกว่าจึงจะเข้าที่ เนื่องจากไอเสียหมุนวนมักจะทำงานในช่วงแรกเมื่อคุณสตาร์ทรถที่ตรวจจับได้ว่ามีอุณหภูมิยังไม่ถึงจุดที่เครื่องยนต์ทำงานได้มีประสิทธิภาพ
ดังนั้นถ้าสรุป เมื่ออุด EGR คุณสร้างผลเสียหลายอย่างด้วยกัน
1.ปล่อยก๊าซไนโตรเจนออกไซด์ ควันดำ และฝุ่นละอองมากขึ้น
2.ทำให้เครื่องยนต์สูญเสียค่าความร้อนในการทำงาน ทำให้ประสิทธิภาพด้อยลงเล็กน้อย ส่งผลต่ออัตราประหยัด และความเร็วรอบเครื่องยนต์ในรอบสูง
3.ทำให้ชุดวาล์วและชิ้นส่วนในเครื่องยนต์สกปรกกว่าการไม่ติดตั้ง EGR ขณะที่ชุดท่อร่วมไอดีและท่อทางเดินสามารถถอดออกมาล้างทำความสะอาดได้
4.เกิดความร้อนสะสมที่ท่อร่วมไอเสียหรือหลังเทอร์โบมากขึ้น เนื่องจากท่อ EGR จะอยู่ในบริเวณนี้ ทำให้ในระยะยาวชุดเทอร์โบ (ใบเทอร์โบ) อาจได้รับความเสียหายได้ในระยะยาว
ข้อเท็จจริงในเรื่องการอุด EGR เป็นเรื่องที่คนส่วนน้อยมากจะตระหนักถึงน้อยมาก คนไทยหลายคนชอบฟังมาเขาเล่าว่า EGR ไม่ต่างจากกินขี้ของตัวเอง ทั้งที่ความจริงแล้ว EGR ไม่ได้มีผลเสียอย่างเดียว มันมีผลดีบางข้อที่เราหลายคนอาจคาดไม่ถึง จนสิ่งที่เราคิดว่าดีบางครั้งก็กลายเป็นเรื่องแย่มากกว่าเดิม