เมื่อไม่กี่วันก่อนหยุดสุดสัปดาห์ ประเทศไทย ฮือฮาที่มีรถยนต์ที่ขายในบ้านเราได้ 0 ดาว จากการทดสอบชน ตามมาตรฐานรถใหม่ ของออสเตรเลีย หรือที่เราเรียกว่า ANCAP จนหลายคน เริ่มหวั่นใจว่า รถที่ซื้อมา รือใช้อยู่ไม่ปลอดภัย 

ความวิตกจริต ในเรื่องนี้ ไม่ใช่เรื่องแปลก เพราะตลอด 10 ปีที่ผ่านมา เรื่องความปลอดภัยในรถยนต์ถูกยกขึ้นมาพูดถึงกันล้นหลาม ทั้งจากการทดสอบชนที่ทำกันอย่างต่อเนื่อง รวมถึงฟีเจอร์ใหม่ๆ ในรถยนต์ที่ขาย ก็มีประเด็นสำคัญ ในเรื่องของความปลอดภัย ครอบคลุมเข้ามา 

ความปลอดภัย กลายเป็นจุดขายรถยนต์หลายรุ่น และ บางแบรนด์ กลายเป็นจุดเด่น จนคนซื้อมั่นใจ ว่าใช้รถยี่ห้อนี้ แล้วยามภัยมา มันจะไม่กลายเป็นโรงศพในวันหน้า สามารถเดิน ออกมาเล่าเรื่องเสี่ยงภัย รอดตายให้เพื่อนฟังได้ 

สิ่งที่เกิดขึ้นนั่นคือ รถคันที่ตกเป็นข่าว ได้รับคะแนน 0 ดาว ซึ่งเมื่อเราพูดถึงเลข 0 คือไม่มีค่า ไม่มีคะแนน ในความหมาย ของคำว่าปลอดภัย ก็น่าจะเท่ากับคำว่า ไม่ปลอดภัย ก็คงไม่ใช่เรื่องผิดนัก ที่ทันทีผลออกมา ก็มีมือดี เกรียนคีย์บอร์ด รับช่วงเอารายงานฉบับดังกล่าว มาถล่มค่ายรถรายดังกล่าว และก็เป็นไปตามคาด คนจำนวนมากมองว่ารถคันนั้นไม่ปลอดภัย หรือ แปลความหมายตรงตัวว่า ซื้อรถรุ่นนี้ ทำบุญไว้ดีๆ เถอะ อะไรแนวๆ นั้น 

อันที่จริง การตีความหมายความปลอดภัย ในรูปแบบดาวนั้น เกิดขึ้น จากความต้องการให้เข้าใจง่าย เริ่มขึ้นจากทางฝั่งยุโรป ซึ่งใช้ระบบ การแทนค่าตามเรท ช่วงคะแนน จากการประมวลผลค่ารวม ในการทดสอบ 

เมื่อความปลอดภัยถูกยกเป็นหลักมากขึ้น หลักการเดียวกัน ถูกยกขึ้นมา เป็นหัวใจสำคัญ แต่ไม่เคยมีใครพูดถึง วิธีการแปลผล ว่า ในแต่ละที่แต่ละภูมิภาค มีการแปลผล เหมือนกันหรือไม่อย่างไรบ้าง 

ANCAP หน่วยงาน ต้นเรื่องสร้างดราม่า 0 ดาว ในครั้งนี้ ได้พูดถึง วิธีการแปลผลของพวกเขา อย่างน่าสนใจว่า หลักการให้ดาวก็มาจากคะแนน การทดสอบ นั่นแหละ 

ปัจจุบันในออสเตรเลีย มีการสำคัญ​กับความปลอดภัย 4 ด้านด้วยกัน ได้แก่ 

• การปกป้อง ผู้โดยสารผู้ใหญ่ 
• การปกป้อง ผู้โดยสารเด็ก 
• การปกป้องคนเดินเท้า 
• ตัวช่วยในเรื่องระบบ ความปลอดภัย 

โดยหัวใจสำคัญ ของรถยนต์ที่ปลอดภัย ทางหน่วยงานทางด้านความปลอดภัยของแดนจิงโจ้มองว่า ต้องประกอบ ด้วย  2 ส่วนรวมกัน คือ โครงสร้างที่ปกป้องผู้โดยสารได้ดี และ เทคโนโลยี ที่จะเลี่ยงการเกิดอุบัติเหตุ เป็นไม่เกิด หรือ หลีกเลี่ยงได้นั่นเอง 

แล้วในเคสนี้ 0 ดาว มาได้อย่างไร 

เมื่อ เราไปอ่านผลการทดสอบ โดยละเอียด ไม่ใช่ อ่าน 3 บรรทัด แล้ว รีบเหลาให้ฟัง อารมณ์คนขี้เม้าท์ เราพบว่า 

อย่างแรก , ไม่ใช่รถคันนั้น ไม่ปลอดภัย แต่!!! แค่ทำ คะแนนจากการทดสอบชนไม่ดี เท่าที่ควร โดย มันมีคะแนนการทดสอบ ดังต่อไปนี้ 

จะเห็นได้ว่า รถมีคะแนน ความปลอดภัย ในระดับหนึ่ง แต่มากเท่าไร โดยเฉพาะอย่างยิ่ง คะแนน ในส่วนของ Safety Assist อยู่ในระดับต่ำมาก เนื่องจากมีเพียงบางระบบ และไม่ได้ มีระบบตัวช่วยขั้นสูงให้มา 

ข้อต่อ มาเราจะพบว่า คะแนนการปกป้อง ผู้โดยสารผู้ใหญ่ อยู่ในระดับต่ำเช่นกัน นั่นก็มาจากผลการทดสอบชน จริงๆ 

เมื่อไถเข้าไปดูข้อมูล เราจะพบว่า คะแนน Frontal off set หรือ ชนหน้าเยื้อง กับ Full Wide หรือ ชนหน้าเต็มแทบไม่มีคะแนน ยิ่งใครที่ได้ดูวีดีโอ น่าจะตั้งข้อสงสัย ในเมื่อ ห้องโดยสาร รักษารูปโครงสร้างเอาไว้ได้ หลังการชน 

อย่างที่ผมบอกครับว่า ทางออสซี่ฯ เขาเน้นที่ตัวคน หรือผู้โดยสาร ซึ่งเมื่ออ่านผล ก็ไม่น่าแปลกใจนัก 

อย่างแรกที่มีการเขียนไว้อย่างชัดเจน คือ รถรุ่นนี้ ไม่มีเข็มขัดแบบตรึงรั้งอัตโนมัติ ซึ่งรถสมัยใหม่ส่วนใหญ่จะมีมาให้ 

นอกจากนี้ ในรายงาน ยังระบุ ว่าผู้ผลิตไม่ได้จัดหาเบาะที่ป้องกันการปาดเจ็บที่คอ มาให้ทางหน่วยงาน จึงไม่สามารถทดสอบได้ และแน่นอน ว่า คะแนนก็ยิ่งตกลงไปอีก 

ทีนี้ พอมาดูคะแนนจากการทดสอบ ที่ได้ทดสอบ ที่น่าสนใจ คือดัมมี่ มีการบาดเจ็บอย่างรุนแรง หมายถึง ในคนจริงๆ อาจสาหัสได้ในการชนเยื้องศูนย์ จนคะแนนเป็นศูนย์ เมื่อวิเคราะห์ และในขณะเดียวกัน ก็มีการบาดเจ็บกับผู้โดยสารตอนหลัง 

รวมถึง ยังมีการหักคะแนนในส่วนนี้ด้วย ตามการประเมิน ตัวรถจึง ค่อนข้างได้คะแนนต่ำ รวมถึง ยังขาดระบบขอความช่วยเหลือ หรือ e-call และระบบป้องกันอุบัติเหตุซ้ำซ้อน 

แต่ถ้าคุณอ่านผล จะพบว่า รถยังสามารถเปิดประตูได้ อันหมายถึง โครงสร้างห้องโดยสาร ยังอยู่ในสภาพดี จากการชน 

ด้านการ ปกป้องผู้โดยสารเด็ก  ดูเหมือนจะมีประเด็นจากการชนทางด้านหน้า และทางด้านข้าง พบอาการบาดเจ็บในส่วนหัว และ ตัว ในการทดสอบชนทางด้านหน้า 

รวมถึง รถยังไม่มี ระบบ  Rear Seat Reminder เตือนกันลืมเด็ก ทำให้คะแนน จึงค่อนข้างต่ำ 

พอไปดู ในหัวข้อคนเดินเท้า การกระแทกคนเดินเท้า อาจมีการบาดเจ็บศรีษะ รวมถึง จุดอ่อน ที่ทาง  ANCAP  ชี้คือระบบ เบรกฉุกเฉินอัตโนมัติ ไม่สามารถตรวจพบ และมีปัญหา กับคนปั่นจักรยาน รวมถึง ไม่มีระบบ ในขณะถอยหลัง ส่งผลคะแนนไม่ดี 

และท้ายสุด ด้วยการมีเพียงระบบ AEB คะแนน ตัวช่วย ในหมวดนี้ก็แทบไม่ได้เลย 

แน่นอน มาถึงตรงนี้ ทุกคนคงจะเห็นภาพ อ้าวเอ๊ะ รถคันนี้ มันก็ดีพอในการปกป้องนี่ ยังไง รถ ก็คุณเหล็กหุ้มเนื้อ แล้ว มันไม่ปลอดภัย จริงหรือ 

ต้องบอกก่อนว่า ความจริง ANCAP มีการพูดถึงเรื่องนี้อย่างชัดเจน ในเว็ปไซต์ และพวกเขาชี้ว่า 0 ดาว ไม่ใช่ รถไม่ปลอดภัย แค่ โครงสร้าง หรือ ระบบ  Activ Safety  อยู่ในระดับต่ำ หรือ แย่ มีฟังชั่นพวกนี้น้อยเกินไป 

ในกรณี รถที่เป็นข่าว เราพบว่า มีเหตุสำคัญ คือ 

• รถไม่มีระบบ ADAS หรือระบบ ความปลอดภัยขั้นสูงเลย 
• รถมีการพบ อาการบาดเจ็บของผู้ขับขี่ และผู้โดยสารเด็ก 
• รถไม่มีฟังชั้น พื้นฐานที่ ออสเตรเลีย ต้องการ ยกตัวอย่างเช่น ระบบ เตือนคนนั่งหลัง​, ระบบเข็มขัดนิรภัย แบบ Pretention รวมถึง ระบบ AEB  เบรกที่สี่แยก ทางแยก ก็ไม่มี  

ด้วยปัจจัย ทั้งหมด จะพบว่า คะแนนทั้งหมด จึงอยู่ในระดับต่ำ หรือ ได้น้อยมาก และ ด้วยการประเมินแทนค่า อย่างที่เราบอกไป ตั้งแต่ต้น ตามเรทดาว ทำให้ รถคันัน้น จึงได้  0 ดาว อย่างที่ออกมา 

แต่ ถ้ามาดูยิบย่อยจริงๆ มันก็ไม่ใช่แบบ นั้น เพราะ เอาตาม การแทนค่าของ ANCAP   ในหมวด ผู้โดยสารเด็ก และการปกป้อง คนเดินเท้า รถคันนี้ก็ได้อยู่ในระดับ 1  ดาว ทั้งคู่ อ้างดิงจากทาง  ANCAP   เอง ที่คะแนน จะต้องอยู่ในระดับอย่างน้อย 40%  จะได้  1 ดาว 

แต่เนื่องจากกฏใหม่ของ ทาง ANCAP ที่เพิ่งมีการปรับออกมาล่าสุด สำหรับรถที่จำหน่ายในปี 2023 ที่จะต้องมีการปรับปรุงให้ การปกป้อง ผู้โดยสารผู้ใหญ่ และ การปกป้องคนเดินเท้า รวมถึง ระบบ Activ Safety มีความสามารถมากขึ้น

จึงทำให้ รถยนต์อย่าง MG 5 รุ่นปัจจุบัน ที่ถูกพัฒนามาตั้งแต่ปี 2020 และยังไม่ได้รับการอัพเดทในส่วนของระบบ ADAS (เพื่อทำราคาให้ถูกลง จนใครก็สามารถจับต้องได้ง่าย) ต้องถูกคะแนนมีการปรับ จนตกไปอยู่ในระดับ 0 ดาว 2 หมวด 

และ ผลลัพธ์ คือ คะแนนรวม รถได้ 0 ดาว 

อย่างไรก็ดี ทาง MG ระบุว่า แม้ตัวรถ MG5 จะได้รับคะแนนมาตรฐานการทดสอบจากหน่วยงาน ANCAP เพียง 0 ดาว แต่รถคันนี้จะยังคงสามารถนำไปวางจำหน่ายในประเทศออสเตรเลียต่อไปได้ เนื่องจากมันได้ผ่านมาตรฐานการทดสอบ Australian Design Rules (ADRs) ของหน่วยงานรัฐประเทศออสเตรเลียแล้ว

นั่นจึงหมายความว่า หากว่ากันที่ตัวรถล้วนๆ มันก็แข็งแกร่งและปลอดภัยพอ ที่จะสามารถนำมาใช้งานบนถนนจริงได้

ดังนั้น รถที่ได้ 0 ดาว ไม่ปลอดภัย ไม่ควรใช้ ไม่ควรซื้อ มันก็ไม่ใช่เสียทีเดียว เพียงแต่มันทำได้น้อย และไม่ตรงกับสิ่งที่มาตรฐานของเวที ANCAP ต้องการเท่านั้น

แต่ถ้าคุณไม่มีปัญหา กับเรื่องออพชั่นที่ต้องมาล้น เพื่อตรงกับคำว่า รถปลอดภัย ก็ซื้อใช้งานมันได้ครับ