เป็นที่ฮือฮาทันที ตั้งแต่มีการเปิดตัวออกมา และ กลับมาของ เครื่องยนต์โรตารี่ ที่เข้ามามีบทบาทใหม่ในรถยนต์ Mazda MX-30 REV เปิดตัวในฐานะ เครื่องยนต์ปั่นไฟฟ้า ให้กำลังขับ จนเป็นการเปิดศักราชใหม่ในการใช้งานเครื่องยนต์แบบนี้

เครื่องยนต์โรตารี่ เรียกว่า เป็นหัวใจ สำคัญ ของมาสด้ามายาวนาน ตั้งแต่วันวาน และ การกลับมาในครั้งนี้ไม่เพียงหน้าที่ของมันจะเปลี่ยนไปเท่านั้น ทางมาสด้า ยังปรับปรุงเครื่องยนต์ ให้มีสมรรถนะในการขับขี่ และ ตอบสนองต่อโลกยุคใหม่ มากขึ้น

สาเหตุที่ ทางมาสด้า ตัดสินใจ นำเครื่องยนต์โรตารี่มาใช้ในการปั่นไฟฟ้า เนื่องจาก เครื่องยนต์โรตารี่ ออกแบบ ให้มีขนาดเล็ก และ ทำกำลังขับสูง ซึ่งดีต่อการสร้างกำลังไฟฟ้า

เครื่องยนต์รุ่นใหม่ มาพร้อมการปรับปรุงจาก 2 โรเตอร์ ที่เคยนำเสนอในเครื่องยนต์รุ่นก่อนหน้า เหลือเพียง 1 โรเตอร์ ซึ่งเพียงพอต่อการใช้งาน

นอกจกานี้ ยังมีการปรับปรุงการวิศวกรรมครั้งสำคัญ จากการใช้ระบบ ฉีดน้ำมันแบบ Port injection มาเป็นระบบ Direct Injection ส่วนตัวโรเตอร์ ที่ทำหน้าที่เหมือนลูกสูบ มีการปรับปรุง Apex Seal เพิ่มขนาดอีก 2.5 มม. หรือ ราวๆ 25% จากเดิม และยังมีการเคลือบสาร เซรามิค เพื่อลดการเสียดทานการทำงานของเครื่องยนต์

ส่วนที่น่าสนใจมากที่สุด ของเครื่องยนต์บล็อกใหม่ คือ ทางมาสด้า ได้นำเทคนิคของวาล์วแปรผัน เข้ามาช่วยเพิ่มกำลังขับของเครื่องยนต์ปั่นไฟฟ้าตัวนี้

ตามหลักในเครื่องยนต์ลูกสูบทั่วไป จะอาศัยการทำงาน การปรับการทำงานของวาล์ว ให้เหมาะสม กับ รอบทำงานเครื่องยนต์

แต่นั่น ไม่ใช่เรื่องง่ายกับเครื่องยนต์โรตารี่ เนื่องจาก ห้องสูบ ใช้หลักการหมุน ของลูกสูบ ทว่ามาสด้า ก็ทำสำเร็จ ใช้กระบวนเชิงเทคนิคควบคุมการเปิด-ปิด ของวาล์วไอดี ในช่วงเวลาที่เหมาะสม ต่อการทำงาน ไม่ว่าจะรอบต่ำ และรอบสูง

อย่างไรก็ดี สาเหตุ ที่เครื่องยนต์โรตารี่รุ่นใหม่ ออกมาเป็นเครื่อง 1 โรเตอร์ เนื่องจาก ต้องการให้มีน้ำหนักเบา ตอบสนองต่อการใช้งานที่ต้องการเพิ่มน้ำหนักในตัวรถไปไม่มากมายนัก โดยมีการเปิดเผยว่ามีการปรับปรุงชิ้นส่วนเสื้อสูบ สามารถลดน้ำหนักได้ 15 กก จาก เดิม

รวมถึง เมื่อเปรียบเทียบกับ รถยนต์ไฟฟ้าที่มีการนำเครื่องยนต์มาใช้ในแบบ Range Extender อย่าง BMW i3 ที่เคยติดตั้งเครื่องยนต์ 2 สูบ ขนาด 650 ซีซี ที่ขายในปี 2014 มันให้กำลัง 34 แรงม้าเท่านั้น

แต่เกือบ 10 ปีผ่านมา ด้วยการนำเครื่องยนต์โรตารี่มาใช้ในการให้กำลัง เครื่องยนต์ 1 โรเตอร์ 830 ซีซี ของมาสด้า สามารถ ทำกำลังขับได้เกือบ 2 เท่า ให้กำลัง 74 แรงม้า และยังมีรายงานว่า เครื่องยนต์มีขนาดเล็ก และเบา ทำให้ไม่เพิ่มน้ำหนักกับตัวรถมากเกิดความจำเป็น

การกลับมาของเครื่องยนต์โรตารี่ยุคใหม่ อาจไม่ถูกใจหลายคน ที่มันกลายเป็นเครื่องยนต์ปั่นไฟฟ้าเท่านั้น แต่อย่างน้อยที่สุด มาสด้า ก็ได้พยายามสุดความสามารถ ในการนำตำนานกลับมาในโลกยุคใหม่ที่มีความเข้มงวด