ในบรรดารถยนต์ทีมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวเป็นที่ชื่นชอบของคนทั่วโลก Subaru ได้ชื่อว่าเป็นรถที่มีสมรรถนะการขับขี่เป็นเลิศในบรรดาแบรนด์ญี่ปุ่นมาช้านาน ส่วนหนึ่งมาจากการตั้งมั่นในเครื่องยนต์สูบนอน ไม่เปลี่ยนแปลงปรัชญาข้อนี้ตั้งแต่ในยุคแรกเริ่มมาจนปัจจุบัน โดยเฉพาะเครื่องยนต์ที่เรารู้จักกันดี Subaru EJ Engine
เมื่อช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา (23 ธันวาคม 2562) ซูบารุ คอร์เปอร์เรชั่น ประเทศญี่ปุ่น ได้ประกาศหยุดรับสั่ง Subaru WRX EJ 20 Final Edition หลายคนทราบดีว่า การหยุดรับจองครั้งนี้ไม่ใช่เพียงแค่รถอีกรุ่นที่ผ่านมาและผ่านไป หลายปีที่ผ่านมา ซูบารุได้เริ่มแนะนำเครื่องยนต์ตัวใหม่ รหัส FA เข้าสู่รถยนต์หลายรุ่นในแบรนด์ และในช่วงเดือนพฤศจิกายนทีผ่านมา ทาง Subaru Cooperation ได้โหมประวัติศาสตร์ และเผยทุกขั้นตอนการผลิตในโรงงานอย่างหมดเปลือก แบบที่ไม่เคยมีมาก่อน สัญญาณเหล่านี้ชี้ว่า Subaru EJ Engine จะไม่ได้ไปต่อในทศวรรษหน้า มันกำลังจากลาไปพร้อมประวัติศาสตร์อันสวยงาม
เครื่องยนต์สูบนอน Subaru รหัส EJ สืบทอดตำนานมาจากเครื่องยนต์สูบนอนรุ่นแรกในรหัส EA บรรพบุรุษของมันก็ขายยาวนานเหมือนกันตั้งแต่คศ. 1966-1994 สร้างชื่อเสียงให้ซูบารุในเรื่องความคงทนตอบโจทย์การขับขี่ มาจนกระทั่งเครื่องยนต์รุ่นใหม่ ทายาทของมันเริ่มออกวางจำหน่ายในปี 1993
ซูบารุ EJ เป็นผลงานการพัฒนาของ Masayuki Kodama, Takemasa Yamada และ Shuji Sawafuji มีเป้าหมายสำคัญในการพิชิตตลาดอเมริกา ที่มีการใช้รถหลากหลาย และลูกค้าต้องการรถสมรรถนะที่ดี ตลอดที่ผ่านมา 30 ปี ซูบารุเข้าใจดีว่าเครื่องยนต์สูบนอนมีข้อดีในเรื่องรถเสียงรบกวนและแรงสั่นสะเทือนที่เกิดขึ้นในการใช้งาน เครื่องยนต์สูบนอน ยังมีศูนย์ถ่วงต่ำกว่าเครื่องยนต์รูปแบบอื่นๆ
ตอนพัฒนาเครื่องยนต์รุ่นนี้ออกมาซูบารุพยายามสร้างเครื่องยนต์ที่มีความหลากหลายตอบลูกค้า สาเหตุที่คนไทยรู้จักเครื่องยนต์ 2.0 ลิตร มาที่สุดมาจากชื่อเสียงของมันในสนามแข่งขัน WRC มันสถิตเป็นกำลังสำคัญในรถยนต์ Subaru Impreza WRX ขึ้นชื่อเรื่องสมรรถนะในการขับขี่ ฝันของท่านชายจำนวนมาก
อันที่จริง เครื่องยนต์ EJ เติบโตมาจากรถยนต์ Subaru Legacy สร้างชื่อเสียงให้ซูบารุ ตั้งแต่ปี 1989 เวลานั้น ดาวลูกไก่ ตั้งใจจะทำรถยนต์ซีดานกลาง (ได้รับความนิยมมากในเวลาดังกล่าว) ออกมาตอบโจทย์ลูกค้า มันเป็นรถรุ่นแรกภายใต้ความคิดใหม่ หลังจากรุ่นอื่นๆ ในอดีต เช่น Subaru Alcyone
ซูบารุ เลกาซี เป็นรถรุ่นแรกที่มีสิ่งใหม่หลายอย่าง ทั้งงานออกแบบที่ดูดีขึ้น ,ตราสัญลักษณ์บริษัทใหม่ล่าสุด แค่นั้นไม่พอมันต้องได้รับการวิศวกรรมใหม่หมดจดด้วย เครื่องยนต์ EJ 20 จึงเปรียบดั่งเรือธงของซูบารุ สู้กับแบรนด์อื่นๆ อย่าง infinity , Lexus จนเรียกว่า เกือบทุกวิศวกรรมที่ทำให้เรารู้จักรถซูบารุ มาจากรถยนต์คันนี้
ตอนเปิดตัวครอบครัว Subaru EJ แนะนำด้วยเครืองยนต์ขนาดกลาง 2.0 ลิตร 150 แรงม้า รู้จักในรหัส EJ20 ใครงบน้อยมีทางเลือกด้วยเครื่องยนต์ 1.8 ลิตร หรือที่เรียกว่า EJ 18 ให้กำลัง 102 แรงม้า ขับเคลื่อนล้อหน้าเท่านั้น
ด้วยเหตุนี้ รหัส EJ 20 เครื่องยนต์ 2.0 ลิตร จึงติดหูคนทั่วโลกมายาวนาน แถมในตอนที่ ซุบารุ แนะนำเครื่องยนต์พ่อบ้านบ้าพลัง ในรุ่น RS ตอนเปิดตัวในญี่ปุ่น มันก็เป็นเครื่องยนต์ 2.0 ลิตรเทอร์โบ ชื่อเสียงของซูบารุสูบนอนยุคใหม่ จึงผูกติดกับเครื่องยนต์ขนาดนี้ ตั้งแต่นั้นมา
ชื่อเสียง Subaru EJ ที่ทำให้คนแซ่ซ้องสรรเสริญมัน เกิดขึ้นในรถยนต์ Subaru Impreza ใหม่ ตัวแทน รถรุ่น Leone ที่เคยสร้างชื่อเสียง ด้วยความเป็นรถที่มีขนาดเล็กกว่าจึงแนะนำเครื่องยนต์ EJ บล็อกเล็กลง เพิ่มเติม มีเครื่อง EJ15 สำหรับ 1.5 ลิตร และ EJ 16 มีขนาด 1.6 เข้าประจำการ
เครื่องยนต์ EJ 16 และ EJ 18 ติดตั้งลงในรถที่วางขายในทวีปยุโรป ภายหลังซูบารุเลิกผลิตเครื่องยนต์ 1.8 ขยับขึ้นเป็น 2.0 ลิตร ส่วน 1.6 ลิตร เป็นเพียงขับเคลื่อนล้อหน้า ยอดขายจึงไม่ดีมาก ในที่สุดเครื่องยนต์รถ Subaru Impreza ในยุโรป ก็กลายเป็น 2.0 ลิตร ทั้งหมด
ตลาดอเมริกาขาย Subaru Impreza เริ่มวางขายด้วยเครื่องยนต์ 1.8 ลิตร ขับเคลื่อนล้อหน้า ด้วยถนนที่ต้องขับทางยาวกว่าบริษัทแนะนำเครื่องยนต์ 2.2 ลิตร รหัส EJ22 เข้าประจำการแทนเครื่องยนต์ 2.0 ลิตร
Subaru เอง มีแผนเข้าร่วมการแข่งขัน WRC หรือ World Rally championship สำนักแต่งในบริษัท Subaru Technica International หรือ STI จึงได้ซุ่มพัฒนารหัสพิเศษที่เรียกว่า “WRX” มันย่อมาจาก “World Rally eXperimental” แนะนำด้วยเครื่องยนต์ 2.0 ลิตรเทอร์โบชาร์จ รหัส EJ20G เข้าประจำการ
หลายคนอาจไม่ทราบว่า อันที่จริงแล้ว ซูบารุมีความประสงค์แรงกล้าทำรถแรงเร้าใจมาตั้งแต่แนะนำ Subaru Legacy เข้าสู่ตลาด มันมีรุ่น RS ใช้เครื่องยนต์ EJ20G ให้กำลัง 220 แรงม้า ขายในช่วงสั้นๆ ปี 1989-1993 ก่อนบริษัทจะตัดสินใจหันมาเอาดีใน Impreza
ความสำเร็จในสนามแข่งของ Impreza สร้างชื่อเสียงกับเครื่องยนต์ EJ 20 ที่มาพร้อมเครื่องยนต์เทอร์โบชาร์จ มีการพัฒนาอัพเดทรายละเอียดวิศวกรรม จาก Close Deck มาเป็น Open Deck ในปี 1993 จนมีการอัพเกรดอีกครั้ง เปลี่ยนวิธีการการจัดวางชิมกดสปริงวาลืวใหม่ มาเป็นแบบ Shim-Under-bucket style lifters แนะนำลงในเครื่องยนต์ WRX & the WRX STI
เครื่องยนต์รุ่นนี้ปรับกำลังอัด มาเป็น 8.5 ต่อ 1 ใช้สูบฟอร์จ และวาล์วเบากว่า ปกติ ในรุ่นแวกอน และ ซีดานเกียร์ออดต้ ใช้เทอร์รหัส TD04 ให้กำลัง 217 แรงมา ส่วน STI และ ซีดานเกียร์ธรรมดา ใช้เทอร์โบรหัส TD 05 ให้กำลังสูงสุด 271 แรงม้า มันแนะในตัวรถ รหัส GC8C น้ำหนักเปล่าตัวรถ เพียง 1,240 กก. ซึ่งมีรายละเอียดเท่ากับรถในเวอร์ชั่นสนามแข่งทางฝุ่น
ตั้งแต่ปี 1995 ขึ้นมา EJ20K แนะนำเข้าสู่รถ GC8D เปิดตัวในเดือนพฤศจิกายน 1996 เครืองยนต์รุ่นนี้เป็นที่รู้จักของซูบารุชาวไทยว่าเครื่องคอแดง ด้วยการติดตั้งท่อร่วมไอดีอลูมิเนียมสีแดง เป็นสิ่งที่สามารถสังเกตได้ด้วยตาทันที เครื่องยนต์รุ่นนี้มีกำลัง 286 แรงม้า สำหรับรุ่นที่วางขายในญี่ปุ่น และมีกำลัง 300 PS สำหรับเครื่องที่ยกลงในรถ V3 Sti
จุดเด่นของ GC8D อยู่ที่ตัวถังทรวดทรงคูเป้ ผลิตจาก Prodrive บางคนเรียกมันว่า WRX Type R ด้วยความต้องริบเอาประตูที่มีน้ำหนักมาออกไป ให้รถเบาขึ้นตัวรถโครงสร้างชิ้นเดียว ช่วยให้มีความแข็งแรงมากขึ้น ลดการบิดตัวเชิงโครงสร้าง เป็นรถที่สาวกนักสะสมรถตามหากันมา ว่ากันว่ามีเพียง 10,000 คันเท่านั้นในประเทศญี่ปุ่น
ในช่วงหลังเครื่องยนต์ EJ20K มีการปรับมาใช้เทอร์โบของ IHI รหัส VF 22 ในรุ่นปกติ และ VF 23 -VF 24 สำหรับรถในเวอร์ชั่น STi รุ่นพิเศษ 2 ประตู ต่างออกไป ด้วยลูกสูบฟอร์จจนกล่าวได้ว่าไปเครื่องยนต์รุ่นเดียวที่มีลูกสูบซิ่งพร้อมตอบโจทย์ความเร็ว
ในปี 1998 Subaru Coupe WRX Sti ถูกผลิตขึ้น เพื่อฉลอง 40 ปี ซูบารุ และการได้เป็นผู้ผลิตยอดเยี่ยมในการแข่งขัน WRC ติดต่อกันเป็นปีที่ 3
รถรุ่นนี้ถือว่าเป็นรุ่นพิเศษ ทำตัวถังออกมาเป็น Wide Body Coupe ยืดข้างอีกฝั่งละ 80 มม. รถคันนี้ถูกเรียกว่า 22B Sti สาเหตุที่เรียกแบบนั้น ก็มาจาก ขนาดเครื่องยนต์ที่ไม่เหมือนรุ่นอื่น มันเป็นเครื่องยนต์ EJ22 เอกสารภายในของซูบารุ อ้างว่า เป็นการนำเครื่องยนต์ EJ20 G บล็อก Close Deck (บล็อกแรก) มาเพิ่มขนาดปริมาตร เป็น 2.2 ลิตร ขนาดลูกสูบโตถึง 96.9 มม. ติดตั้งเทอร์โบ IHI RHF 5HB ให้กำลัง 276 แรงม้า ทำแรงบิด 363 นิวตันเมตร
รถรุ่นนี้ผลิตออกมาเพียง 400 คันเท่านั้น ทำสถิติขายในญี่ปุ่นหมดใน 30 นาที และนานที่สุดเพียง 48 ชั่วโมงเท่านั้น ว่ากันว่า มีเพียงรถ 24 คัน ถูกส่งออกต่างประเทศ 16 คัน สำหรับตลาดอังกฤษ 5 คัน สำหรับออสเตรเลีย อีก 3 คัน เป็นรถต้นแบบ
ชื่อเสียงจากสนามช่วงยุค 90 ทำให้ Subaru EJ 20 พร้อมเทอร์โบ ขนาดความจุ 2.0 ลิตร ที่มีความแข็งแกร่งที่สุดในตลาด เป็นเครื่องยนต์คู่บุญของรถ Subaru Impreza WRX ทุกรุ่นรวมถึงเวอร์ชั่นแรง Sti
หลังจากยุค 90 ผ่านมา EJ20 เปลี่ยนรหัสการเรียกมาเป็นเลข 3 ตัว โดยเริ่มจากเครื่องยนต์รุ่น EJ205 เป็นเครื่องยนต์สำหรับรถ Subaru WRX ใช้ตั้งแต่ปี 1999- 2006 ในตลาดนอกประเทศญี่ปุ่น และยังแนะนำไปลงเจ้าอเนกประสงค์ตัวแรง Subaru Forester XT รุ่นขายในญี่ปุ่นด้วย
หลังจากเครื่องยนต์ตัวนี้ Subaru WRX ตั้งแต่โฉมอิมฯแมว ในอเมริกา ขยับไปเป็นรหัส EJ 255 ขุมพลังขนาด 2.5 ลิตรเทอร์โบชาร์จ รวมถึงรถในตลาดส่งออกนอกประเทศญี่ปุ่น เครื่องยนต์ EJ 20 ยังมีขายในญี่ปุ่นด้วยถนนที่ไม่ได้กว้างขวาง เครื่องยนต์บล็อกดังกล่าวมีรหัสว่า EJ207 มีพัมนาการกว่าอีก 3 เวอร์ชั่น V7 -V9 เช่น เปลี่ยนเทอร์โบ , ปรับท่อร่วมไอดี เปลี่ยนหัวเทียนใหม่ เป็นต้น ซึ่งมีรายละเอียดถี่ยิบชนิดบรรยายได้อีกหลายหน้า
การพัฒนาจากรุ่นสู่รุ่นทั้งหมดเกิดจากสนามทางฝุ่น Subaru World Rally Team ขับเคี่ยวในสนามแข่งอย่างแข็งขันตั้งแต่ 1993 จนกระทั่งปี 2008 เครื่องยนต์ EJ20 จึงถูกพัฒนาไปข้างสนามแข่ง และพร้อมกันยังเป็นคู่ใจความเร็วนักขับหลายคนที่หลายคนอาจจะรู้จัก อาทิ คอลลิน แม็คเรย์ , ริชาร์ด เบิร์น ,กระทั่ง ปีเตอร์ โซลเบิร์ก ปัจจุบัน มันมีชื่อเสียงจากการแข่งขีน Nurburgring 24 Hrs
ด้านเครื่องยนต์ EJ 25 จาก EJ 255 มีการพัฒนาเป็น EJ 257 พัฒนาระบบปรับตั้งวาล์ว เปลี่ยนลูกสูบใหม่ รวมถึงชุดฝาสูบด้วย เครื่องนต์ตัวนี้ตั้งแต่ปี 2008 ขึ้นมา มีกำลัง 305 แรงม้า ให้แรงบิด 393 นิวตันเมตร สำหรับตลาดอเมริกา ในตลาดเอเชีย ทำกำลัง 280 แรงม้า แรงบิด 392 นิวตันเมตร
จนในปี 2014 Subaru WRX รุ่นใหม่ ที่แยกออกมาจากไลน์สินค้ารถบ้าน ส่งสัญญาณชัดเจนด้วยเครื่องยนต์ 2.0 ลิตรเทอร์โบรุ่นใหม่ รหัส FA20F เข้าประจำการแทน ในรถ WRX รุ่นปกติ
ขุมพลังรุ่นใหม่ให้กำลัง 272 PS ทำแรงบิดสูงสุด 350 นิวตันเมตร ระนาบต่อเนื่อง ตั้งแต่ 2,000-5,200 รอบต่อนาที ส่วนรุ่น WRX Sti ใช้เครื่องยนต์ EJ257 ยับปรับแรงม้าขึ้นไปจนทะลุ 315 ม้า 393 นิวตันเมตร ตลาดประเทศไทย ใช้เครื่องยนต์เดียวกัน มีกำลัง 300 แรงม้า สูงสุดที่ 6,000 รอบต่อนาที ทำแรงบิดสูงสุด 407 นิวตันเมตร สูงสุดที่ 4,000 รอบต่อนาที พกเกียร์ธรรมดา 6 สปีด
อย่างไรก็ดี งานเลี้ยงย่อมมีวันเลิกรา ในงาน Tokyo Motor Show 2019 ทางซูบารุ ออกเปิดตัวรถรุ่นสั่งล่าง Subaru WRX Sti Final Edition ขายในญี่ปุ่นเท่านั้น มันถูกปรับขนาดเครื่องยนต์จาก 2.5 ลงมาเหลือ 2.0 ลิตร กลับมาใช้บล็อก EJ20 เดิม ให้กำลัง 308 PS และให้แรงบิดมากที่สุด 402 นิวตันเมตร เป็นเครื่อง 2.0 ลิตรที่มีกำลังมากที่สุดเท่าที่ผลิตมา
ตามข้อมูลในญี่ปุ่น ซูบารุ คอร์เปอร์เรชั่น ประกาศ หยุดรับสั่ง Subaru EJ20 Final Edition ตั้งแต่วันที่ 23 ธันวาคมที่ผ่านมา และจะสิ้นสุดการส่งมอบรถให้ถึงมือลูกค้าภายในเดือนมีนาคม ปี 2020 ส่วนในเวอร์ชั่นต่างประเทศ คาดว่าจะใช้ EJ257 จนกระทั่งจบรุ่น
กว่า 30 ปี ของ Subaru EJ 20 มันได้สร้างชื่อ ให้กับรถยนต์ Subaru Impreza WRX Sti มาจนเป็น Subaru WRX Sti ด้วยสมรรถนะที่มั่นใจได้ดุจที่ทางแบรนด์ใชคำว่า Confident Emotion ชื่อเสียงอันกึกก้องของมัน ทำให้ทุกคนต่างรักมัน … การจากไปของมันในอนาคตอีกไม่กี่อึดใจข้างหน้า ..อาจทำให้หลายคนเสียดายไม่มากก็น้อย
แต่จาก 30 ปี แห่งตำนานเครื่องยนต์สูบนอน 2.0 ลิตร เทอร์โบ อันเลื่องชื่อ ก็สร้างหน้าประวัติศาสตร์ไม่น้อย เราคงได้เห้นควาสำเร็จในวันหน้า จากทายาทเทอร์โบรุ่นใหม่ ซึ่งอาจจะเปิดตัวพร้อมรถยนต์รุ่นใหม่ ในปีหน้า
Thank you and Good Bye Subaru EJ 20